Toename atherosclerose bij gebruik antidepressiva

Achtergrond: Data over het effect van antidepressiva op cardiovasculair risico zijn tegenstrijdig; er zijn maar enkele studies die de vasculaire effecten van deze geneesmiddelen hebben onderzocht. Een analyse van de 'Women’s Health Initiative' suggereerde eerder dat het gebruik van selective serotonin-reuptake inhibitors (SSRIs) gecorreleerd was met een toegenomen risico op hemorrhagische en fatale stroke.

Methoden: In 513 mannelijke tweelingen van middelbare leeftijd uit de 'Vietnam Era Twin Registry' werd de carotis intima media dikte (IMT) gemeten met ultrasound. Gebruikelijke risicofactoren voor ischemische hartziekten werden eveneens geregistreerd. Depressie en posttraumatische stress stoornis (PTSD) werden vastgesteld door middel van gestructureerde interviews voor de diagnose van psychiatrische aandoeningen.

Resultaten: In totaal gebruikte 16% van de patiënten antidepressiva; hiervan nam 60% SSRIs. Na controle voor risicofactoren voor ischemische hartziekten, depressie, PTSD en de inname van alcohol en koffie, bleek het gebruik van antidepressiva statistisch significant geassocieerd te zijn met een toegenomen carotis IMT. Onder tweelingbroers waarvan de ene wel een antidepressivum gebruikte en de ander niet, bleef deze associatie bestaan (eveneens statistisch significant) en was gelijk voor SSRIs en andere geneesmiddelen. Er bleek een significante interactie te bestaan tussen het gebruik van antidepressiva en depressieve symptomen. De grootste toename in IMT werd gevonden bij degenen die het meest depressief waren.

Conclusies: Atherosclerose van de carotisarterie als parameter voor het ontwikkelen van cardiovasculaire ziekte staat nog niet op de radar van de praktiserende clinicus, waaronder psychiaters, bij wie meer aandacht uitgaat naar effecten op slaap, eetlust,  sexuele bijwerkingen en lichaamsgewicht. Vasculaire effecten van antidepressiva zouden naast de al bekende bijwerkingen meegewogen moeten worden bij het bepalen van risico’s en baten voor individuele patiënten. Deze observationele studie impliceert echter geen causaal verband. Antidepressiva geven verlichting van depressieve symptomen; depressie op zichzelf is een risicofactor voor hartziekten (Bron: ACC conference 2011).