Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Lipidentransfer naar HDL en HDL-c niveaus afwijkend in patiënten die lang bedlegerig zijn

Literatuur - de Oliveira WPC et al., Lipids 2017

Lipid transfers to HDL are diminished in long-term bedridden patients: association with low HDL-cholesterol and increased inflammatory markers

 
de Oliveira WPC, Tavoni TM, Freitas FR et al.,
Lipids. 2017. doi: 10.1007/s11745-017-4274-x.[Epub ahead of print]

 

Introductie en methoden

Personen die veel zitten hebben meer kans om een pro-atherogeen plama-lipidenprofiel te ontwikkelen, met verhoogde triglyceriden en lagere HDL-c niveaus ten opzichte van personen die regelmatig aan lichaamsbeweging doen [1-3]. Of LDL-c hoger is in zittende mensen is onderwerp van discussie, hoewel CV events duidelijk vaker voorkomen in zittende personen dan in fysiek actieve mensen [4]. Van lichaamsbeweging is bekend dat het serum triglyceriden verlaagt en HDL-c doet stijgen [1].
HDL is belangrijk in reverse cholesteroltransport, waarbij cholesterol wordt overgebracht van de cellen naar HDL om vervolgens te worden uitgescheiden door de lever. Naast dit endogene anti-atherogene effect, heeft HDL ook antioxidante, anti-inflammatoire, anti-trombotische, anti-apoptotische en vasodilatoire effecten [5,6]. In bepaalde ziektetoestanden zijn deze gunstige functies beïnvloed, en kan het lipoproteïne in die mate verstoord zijn dat het pro-inflammatoir of pro-atherogeen kan worden [7-9]. Evaluatie van de functionele aspecten van HDL zijn daarom belangrijk voor het begrijpen van de impact van HDL op atherogenese.
De onderzoekers van dit artikel ontwikkelden een praktisch in vitro assay voor de transfer van niet-veresterd cholesterol, cholesterol esters, triglyceriden en fosfolipiden naar HDL, gemedieerd door cholesteryl ester transfer proteïne (CETP) en fosfolipide transfer proteïne (PLTP) [10]. Deze studie evalueerde of het intravasculaire lipidenmetabolisme verder verslechterd in bedlegerige patiënten, ten opzichte van personen die veel zitten. 23 bedlegerige, klinisch stabiele patiënten onder langetermijnzorg (>90 dagen) werden geselecteerd (tijd in bed varieerde van 3 maanden tot 6 jaar). Deze patiënten werden vergeleken met 26 normolipidemische veel zittende vrijwilligers, gepaard voor leeftijd en geslacht. Bloedmonsters werden afgenomen na 12 uur vasten.
 

Belangrijkste resultaten

  • Gemiddelde BMI was lager in de bedlegerige dan in de zittende groep (21.9 ± 3.0 vs. 25.4 ± 2.7, P<0.001).
  • Bedlegerige patiënten lieten lagere niveaus zien dan zittende deelnemers ten aanzien van totaal cholesterol (160 ± 43 vs. 193 ± 36 mg/dL, P=0.005), non-HDL-c (125 ± 40 vs. 148 ± 36 mg/dL, P=0.034), LDL-c (96 ± 33 vs. 1124 ± 31 mg/dL, P=0.003), HDL-c (36 ± 13 vs 45 ± 10 mg/dL, P=0.008), geoxideerd LDL (43 ± 12 vs. 53 ± 13 mg/dL, P=0.011) en Apo A-1 (111 ± 24 vs. 134 ± 20 mg/dL, P=0.001).
    Er werden geen verschillen gezien in de niveaus van apoB, CETP en LCAT, noch van glucose, insuline en leptine.
  • Transfer van alle vier de lipiden van de lipide nanodeeltjes naar de HDL fractie was lager in bedlegerige patiënten ten opzichte van zittende personen (cholesteryl esters: 4.8 ± 1.27 vs. 6.24 ± 1.10%, P=0.0001, niet-veresterd cholesterol: 3.05 ±1.10 ± 4.04 ± 1.07, P=0.0022, fosfolipiden: 17.32 ± 2.02 vs. 19.06 ± 1.31, P=0.0007, triglyceriden: 3.06 ± 0.65 vs. 3.65 ± 0.71, P=0.0037).
  • Wanneer deze data werden genormaliseerd door ofwel HDL-c of apo A-I plasmaniveaus, was de transfer van cholesterolesters, niet-veresterd cholesterol en triglyceriden niet meer significant verschillend tussen de groepen. Fosfolipidentransfer gecorrigeerd door HDL-c was hoger in bedlegerige patiënten dan in zittende deelnemers (0.537 ± 0.157 vs. 0.444 ± 0.093, P=0.0134), net als wanneer het werd gecorrigeerd voor Apo A-I (0.161 ± 0.026 vs. 0.145 ± 0.019, P=0.0166).
  • Serumconcentraties van de inflammatoire markers IL-1β, IL-6, IL-8, HGF en NGF waren significant hoger in bedlegerige patiënten, terwijl geen verschil werd gezien tussen de groepen in niveaus van MCP-1 en TNF-α.
 

Conclusie

Deze studie laat zien dat de overdracht van vier lipiden naar HDL verstoord was in bedlegerige patiënten, ten opzichte van deelnemers die veel zitten. Dit kan gerelateerd zijn aan de lagere HDL-c niveaus, aangezien het effect verdween als genormaliseerd werd voor HDL-c niveaus of Apo A-I. De verminderde lipidentransfer leek niet het gevolg van verstoorde mogelijkheid van HDL partikels om cholesterol op te nemen. De data doen vermoeden dat zelfs lage niveaus van fysieke activiteit zoals die in het dagelijks leven van mensen die veel zitten voorkomen, ook HDL concentraties en de mate van lipidentransfer ondersteunen, ten opzichte van complete inactiviteit.
De onverwachte bevinding dat LDL-c lager was in bedlegerige patiënten kan mogelijk verklaard worden door het standaard ziekenhuisdieet dat de patiënten krijgen, met waarschijnlijk een lagere calorie- en vetinname ten opzichte van de niet-opgenomen zittende controlepersonen.
 
Vind dit artikel online op Lipids
 

Referenties

1. Halverstadt A, Phares DA, Wilund KR, et al. (2007) Endurance exercise training raises high-density lipoprotein cholesterol and lowers small low-density lipoprotein and very low-density lipoprotein independent of body fat phenotypes in older men and women. Metabolism 56:444–450
2. Durstine JL, Grandjean PW, Cox CA et al. (2002). Lipids, lipoproteins, and exercise. J Cardiopulm Rehabil 22:385–398
3. Lira FS, Rosa JC, Lima-Silva AE et al. (2010) Sedentary subjects have higher PAI-1 and lipoproteins levels than highly trained athletes. Diabetol Metab Syndr 22:2–7
4. Lee IM, Shiroma EJ, Lobelo Fet al. (2012) Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy. Lancet 380:219–229
5. Wang M, Briggs MR (2004) HDL: the metabolism, function and therapeutic importance. Chem Rev 104:119–137
6. Falk E (2006) Pathogenesis of atherosclerosis. J Am Coll Cardiol 47:C7–C12
7. Yu R, Yekta B, Vakili L et al. (2008) Proatherogenic high-density lipoprotein, vascular inflammation, and mimetic peptides. Curr Atheroscler Rep 10:171–176
8. Tölle M, Huang T, Schuchardt M et al. (2012) High density lipoprotein loses its anti-inflammatory capacity by accumulation of pro-inflammatory-serum amyloid A. Cardiovasc Res 94:154–162
9. Dullaart RP, de Boer JF, Annema W  et al. (2013) The inverse relation of HDL anti-oxidative functionality with serum amyloid A is lost in metabolic syndrome subjects. Obesity (Silver Spring) 21:361–366
10. Lo Prete AC, Dina CH, Azevedo CH et al. (2009) In vitro simultaneous transfer of lipids to HDL in coronary artery disease and in statin treatment. Lipids 44:917–924
 

Deel deze pagina met collega's en vrienden: