Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Verschillende risicofactoren per stroke subtype en afhankelijk van leeftijd

Literatuur - Hauer AJ et al., JAHA 2017

Age‐Specific Vascular Risk Factor Profiles According to Stroke Subtype


Hauer AJ, Ruigrok YM, Algra A, et al, and the Dutch Parelsnoer Institute‐Cerebrovascular Accident Study Group
J Am Heart Assoc. 2017;6:e005090.
 

Achtergrond

De belangrijkste stroke subtypes zijn ischemische stroke (IS), spontane intracerebrale hemorragie (sICH), en aneurysmale subarachnoïde hemorragie (aSAH). IS en sICH worden in toenemende mate gezien als heterogenene ziekte met aparte subtypes, etiologieën en epidemiologie. Vasculaire risicoprofielen verschillen mogelijk op basis van stroke subtype en leeftijd. Beperkte informatie is echter beschikbaar over de variatie in distributie van vasculaire risicofactoren op basis van leeftijd in stroke subtypes [1-5].
In dit prospectieve, multi-center, ziekenhuisgebaseerde Nederlandse cohort met 4033 patiënten, werd de leeftijd-specifieke prevalentie van vasculaire risicofactoren in patiënten met IS en haar subtypes, sICH, en aSAH onderzocht. Patiënten met cerebrale ischemie (inclusief IS en transiënte ischemische attack [TIA], naar beide wordt verwezen met IS, n=3311), sICH (n=sICH) of aSAH (n=428) werden geïncludeerd, die meededen aan een lopend prospectief register van 8 universiteitsziekenhuizen, als onderdeel van het Parelsnoer Initiatief.  
 

Belangrijkste resultaten

Risicofactoren voor ischemische stroke:
  • Mannelijk geslacht, met name in patiënten tussen 55 en 75 jaar oud
  • niet-blanke afkomst in patiënten <55 jaar (7.5%) of tussen 55 en 65 jaar (6.8%), ten opzichte van diegenen in de referentiegroep van 65 tot 75 jaar (3.8%)
  • obesitas in alle leeftijdsgroepen, tot in patiënten ≥75 jaar
  • hypertensie met toenemende leeftijd
  • hyperlipidemie en DM tot een leeftijd van 75 jaar
  • roken in de jongste subgroep (43.9%)
  • familiehistorie van vroege onset CVD in jongere patiënten
Ischemische stroke risicofactoren varieerden verder afhankelijk van de etiologie, bijvoorbeeld atherosclerose in de grote arteriën, ziekte in de kleine vaten (SVD), of cardio-embolie.
 
Risicofactoren voor spontane intracerebrale hemorragie:
  • Mannelijk geslacht, tot een leeftijd van 75 jaar
  • niet-blanke afkomst (21.5%) ten opzichte van de referentiegroep (4.6%; MD: 16.9%; 95% CI: -28.1 tot -5.8), in patiënten <55 jaar
  • obesitas in diegenen <55 jaar (25.0%; MD: 11.3%; 95% CI: -2.8 to 25.4) en tussen 55 en 65 jaar (28.0%; MD: 14.3%; 95% CI: -0.8 tot 29.4) in vergelijking met de referentiegroep (13.7%)
  • hypertensie in alle leeftijdsgroepen, tot 75 jarige leeftijd
  • hyperlipidemie en DM met toenemende leeftijd
  • roken in de jongste leeftijdsgroep (34.8%)
  • familiehistorie van vroege onset CVD in een derde van de patiënten jonger dan 65
 
Risicofactoren voor aneurysmale subarachnoïdale hemorragie:
  • vrouwelijk geslacht (73.8%)
  • leeftijd <55 jaar (81.1%) en tussen 65 en 75 jaar (79.7%)
  • niet-blanke afkomst (8.8%) ten opzichte van de referentiegroep (55–65 jaar: 2.5%; MD: 6.2%; 95% CI: 1.3–11.2) in patiënten jonger dan 55
  • roken in diegenen jonger dan 65
  • hypertensie met toenemende leeftijd, maar minder in de jongste groep (19.6%), ten opzichte van de referentiegroep (33.1%; MD: -13.5%; 95% CI: -23.7 tot -3.2)

Conclusie

Diverse stroke subtypes hebben verschillende risicoprofielen, die afhangen van leeftijd. Obesitas kwam veel voor (>20%) in patiënten jonger dan 55 met sICH en in diegenen met IS veroorzaakt door LAA of SVD. Leeftijdsspecifieke prevalenties van mogelijk te modificeren risicofactoren waren vergelijkbaar in diegenen met LAA en SVD, waarbij zij meer hypertensie, hyperlipidemie, en diabetes mellitus lieten zien dan patiënten met IS van cardiale origine. Deze verschillen werden minder uitgesproken met toenemende leeftijd.
In jongere individuen was premature atherosclerose een erg belangrijke risicofactor voor stroke. Deze resultaten ondersteunen een meer individueel toegespitste primaire en secundaire strokepreventiestrategie, met name in jongere individuen.
 
Vind dit artikel online op JAHA
 

Referenties  

1. O’Donnell MJ, Xavier D, Liu L, Zhang H, et al; INTERSTROKE investigators. Risk factors for ischaemic and intracerebral haemorrhagic stroke in 22 countries (the INTERSTROKE study): a case-control study. Lancet. 2010;376:112–123.
2. Andersen KK, Andersen ZJ, Olsen TS. Age- and gender-specific prevalence of cardiovascular risk factors in 40 102 patients with first-ever ischemic stroke: a Nationwide Danish Study. Stroke. 2010;41:2768–2774.
3. Putaala J, Metso AJ, Metso TM, et al. Analysis of 1008 consecutive patients aged 15 to 49 with first ever ischemic stroke the Helsinki Young Stroke Registry. Stroke. 2009;40:1195–1203.
4. von Sarnowski B, Putaala J, Grittner U, et al; sifap1 Investigators. Lifestyle risk factors for ischemic stroke and transient ischemic attack in young adults in the Stroke in Young Fabry Patients study. Stroke. 2013;44:119–125.
5. Rojas JI, Zurr MC, Romano M, et al. Acute ischemic stroke and transient ischemic attack in the very old–risk factor profile and stroke subtype between patients older than 80 years and patients aged less than 80 years. Eur J Neurol. 2007;14:895–899.

Deel deze pagina met collega's en vrienden: