Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Minder absolute aantallen intracraniële bloedingen met dabigatran

Literatuur - Hart RG, Diener H-C, et al. Stroke 2012 April

Intracranial Hemorrhage in Atrial Fibrillation Patients During Anticoagulation With Warfarin or Dabigatran


Hart RG, Diener H-C, et al.
Stroke 2012 April doi: 10.1161/STROKEAHA.112.650614

Commentaar VBWG redactielid. Dr. Paul Brouwers, neuroloog Medisch Spectrum Twente
Uit deze studie blijkt dat bij gedetailleerde analyse van de patienten uit de RE-LY trial alle intracraniele bloedingen minder vaak voorkomen bij Dabigatran gebruikers dan bij Warfarine gebruikers. Bovendien is de mortaliteit van de bloedingen bij de dabigatran gebruikers lager dan bij de Warfarine gebruikers. Vooral dit laatste is een bijzondere bevinding omdat Dabigatran niet goed geantagoneerd kan worden en Warfarine wel. Voorschrijvers van anticoagulantia zijn altijd bevreesd voor intracraniele bloedingen als complicatie van de behandeling. Deze data dragen bij om deze angst beter te nuanceren".

Bij oudere patiënten met AF met goed gecontroleerde bloeddruk werden soortgelijke frequenties van spontane bloedingen waargenomen bij patiënten die warfarine of dabigatran kregen. Er werden echter met dabigatran lagere absolute cijfers gezien op alle plaatsen en van zowel fatale als traumatische intracraniële bloedingen.

Achtergrond

Onder de deelnemers aan de RE-LY trial [1] (Randomized Evaluation of Long-term anticoagulant therapy) werden intracraniële bloedingen geanalyseerd die optraden tijdens antistolling.


Methoden

De gegevens werden geanalyseerd van 18.113 patiënten met AF van 951 sites in 44 landen in de RE-LY studie die waren toegewezen aan een aangepaste dosis warfarine (INR 2-3) of dabigatran 110 mg of 150 mg tweemaal daags.

Belangrijkste resultaten

  • 154 intracraniële bloedingen traden op bij 153 patiënten, de totale 30-dagen mortaliteit was 36%
  • intracerebrale bloedingen: 46% (49% sterfte), subdurale hematomen: 45% (24% sterfte), subarachnoïdale bloedingen: 8% (31% sterfte)
  • Optreden van ICH: 0,76% in de warfarine-groep, 0,31% in dabigatran 150 mg en 0,23% in dabigatran 110 mg groep (P <0,001 voor elke dosis dabigatran versus warfarine); mortaliteit als gevolg van ICH vergelijkbaar tussen de armen
  • intracerebrale bloedingen waren lager in beide dabigatran groepen dan in de warfarine behandelde groep (p <0,001)
  • Gelijktijdig gebruik van aspirine was een risicofactor voor ICH
     

Optreden van  totale ICH en intracerebrale bloedingen per behandelingsarm.

 
 
 
 
Dabigatran 150 mg vs Warfarin
Dabigatran 110 mg vs Warfarin
Dabigatran 150 mg vs 110 mg
 
Warfarin
N/Rate (%/y)
Dabigatran 150 mg
N/Rate (%/y)
Dabigatran 100 mg
N/Rate (%/y)
RR (95% CI)
P value
RR (95% CI)
P value
RR (95% CI)
P value
All intracranial (n=154)
90/0.76
37/0.31
27/0.23
0.40 (0.27-0.59)
<0.001
0.30 (0.19-0.45)
<0.001
1.4 (0.83-2.2)
NS
Intracerebral (n=71)
46/0.39
11/0.09
14/0.12
0.23 (0.12-0.45)
<0.001
0.30 (0.16-0.54)
<0.001
0.78 (0.35-1.7)
NS
RR= relatief risico; NS = niet significant


Conclusie

Het klinische spectrum van intracraniële bloedingen was vergelijkbaar voor warfarine en dabigatran bij oudere AF-patiënten met goed gecontroleerde bloeddruk. Dabigatran vertoonde aanzienlijk lagere absolute aantallen van alle plaatsen van ICH en traumatische ICH; fatale ICHS traden aanzienlijk minder frequent op met dabigatran. Aspirinegebruik was de belangrijkste onafhankelijke risicofactor voor ICH, zoals ook uit eerdere studies bleek [2-5]


Referenties

1. Connolly SJ, Ezekowitz MD, et al. Dabigatran versus warfarin in patients with atrial fibrillation. N Engl J Med. 2009;361:1139 –1151.
2. Hansen ML, Sorensen R, Clausen MT, Fog-Petersen ML, Raunso J, Gadsboll N, et al. Risk of bleeding with single, dual, or triple therapy with warfarin, aspirin, and clopidogrel in patients with atrial fibrillation. Arch Intern Med. 2010;170:1433–1441.
3. Hart RG, Tonarelli SB, Pearce LA. Avoiding central nervous system bleeding during antithrombotic therapy: recent data and ideas. Stroke. 2005;36:1588 –1593.
4. Hart RG, Benavente O, Pearce LA. Increased risk of intracranial hemorrhage when aspirin is combined with warfarin: a meta-analysis and hypothesis. Cerebrovasc Dis. 1999;9:215–217.
5. Shireman TI, Howard PA, Kresowik TF, Ellerbeck EF. Combined anticoagulant-antiplatelet use and major bleeding events in elderly atrial fibrillation patients. Stroke. 2004;35:2362–2367.


Abstract

Background and Purpose—Intracranial hemorrhage is the most devastating complication of anticoagulation. Outcomes associated with different sites of intracranial bleeding occurring with warfarin versus dabigatran have not been defined.
Methods—Analysis of 18 113 participants with atrial fibrillation in the Randomized Evaluation of Long-term anticoagulant therapY (RE-LY) trial assigned to adjusted-dose warfarin (target international normalized ratio, 2–3) or dabigatran (150 mg or 110 mg, both twice daily).
Results—During a mean of 2.0 years of follow-up, 154 intracranial hemorrhages occurred in 153 participants: 46% intracerebral (49% mortality), 45% subdural (24% mortality), and 8% subarachnoid (31% mortality). The rates of intracranial hemorrhage were 0.76%, 0.31%, and 0.23% per year among those assigned to warfarin, dabigatran 150 mg, and dabigatran 110 mg, respectively (P<0.001 for either dabigatran dose versus warfarin). Fewer fatal intracranial hemorrhages occurred among those assigned dabigatran 150 mg and 110 mg (n=13 and n=11, respectively) versus warfarin (n=32; P<0.01 for both). Fewer traumatic intracranial hemorrhages occurred among those assigned to dabigatran (11 patients with each dose) compared with warfarin (24 patients; P<0.05 for both dabigatran doses versus warfarin). Independent predictors of intracranial hemorrhage were assignment to warfarin (relative risk, 2.9; P<0.001), aspirin use (relative risk, 1.6; P=0.01), age (relative risk, 1.1 per year; P<0.001), and previous stroke/transient ischemic attack (relative risk, 1.8; P=0.001).
Conclusions—The clinical spectrum of intracranial hemorrhage was similar for patients given warfarin and dabigatran. Absolute rates at all sites and both fatal and traumatic intracranial hemorrhages were lower with dabigatran than with warfarin. Concomitant aspirin use was the most important modifiable independent risk factor for intracranial hemorrhage.

Deel deze pagina met collega's en vrienden: