Dr. Joost Rutten (Radboudumc, Nijmegen) gaf een helder overzicht over syncope, een kortdurend bewustzijnsverlies. Over kortdurend niet-traumatisch bewustzijnsverlies is veel spraakverwarring, termen als collaps, insult, wegraking, flauwvallen en syncope worden vaak door elkaar gebruikt. Wegraking is echter een koepelbegrip, dat wordt onderverdeeld in traumatisch en niet-traumatisch. Wegraking is voorbijgaande, kortdurende bewusteloosheid met spontaan herstel. Onder traumatische wegraking valt commotio cerebri en onder niet-traumatische wegraking vallen onder andere epilepsie, psychogene wegraking en syncope.
 
Syncope ontstaat als gevolg van een passagere bloedingstoornis en heeft 3 hoofdgebieden: neurologisch, cardiaal en orthostatische hypotensie (OH). Vroeger was de definitie anders, maar is er geen globale cerebrale hypoperfusie of geen bewustzijnsverlies, dan is er geen sprake van syncope. De incidentie van syncope is vooral bij jongeren en met name bij jonge vrouwen erg hoog, alsmede bij oudere personen.
Waar bij jongeren de oorzaak vaak vasovagaal is, heeft het bij ouderen vaker een cardiale grondslag. Een probleem bij syncope is dat patiënten vaak van de ene naar de andere arts worden doorverwezen en dat er tal van richtlijnen zijn. Rutten legde uit dat een goede anamnese, lichamelijk onderzoek en een ECG vaak inzicht kunnen geven in de oorzaak van een wegraking. Bij de anamnese is het onder andere belangrijk erachter te komen wat de houding van de patiënt voor de wegraking was, wat de persoon aan het doen was (inspanning) en of er een bepaalde trigger aanwezig was (lichtflitsen, wekker, koud water). Ook kunnen de symptomen of het uiterlijk van de patiënt tijdens of na de wegraking veel informatie geven over de oorzaak, evenals de toestand na de wegraking en of er sprake is van incontinentie. Al deze kenmerken verschillen tussen een cardiale, neurologische of OH oorzaak. Tevens dient te worden geïnformeerd naar de voorgeschiedenis van de patiënt, medicatie en intoxicatie. Bij lichamelijk onderzoek zijn tekenen van bloedverlies of trauma van belang en de staande en liggende bloeddruk. Wanneer er geen duidelijke oorzaak is, dient er een risicostratificatie te worden gemaakt. Voor behandeling van autonoom falen kan de leefstijl aangepast worden of gebruik worden gemaakt van fludrocortison, midodrine of droxidopa (nog niet in Europa op de markt). Bewijs voor leefstijladviezen is echter teleurstellend.


3 minuten educatie • 9-9-2016, IVG symposium 2016, Zeist, Dr. Joost Rutten (Radboudumc, Nijmegen)

Syncope, het domein van de vasculair geneeskundige

IVG 2016 Dr. Joost Rutten geeft een kort overzicht van syncope, een kortdurend bewustzijnsverlies.


Download het volledige verslag

14e IVG Symposium ‘back to the basics' - Meeting Impression

Download gratis het verslag van het IVG symposium om uit te printen of bijvoorbeeld te lezen op uw e-reader/tablet.