Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Verhoogde Lp(a) en PCSK9 niveaus geassocieerd met hogere CAC in FH patiënten

Literatuur - Alonso R et al., Atherosclerosis 2016

PCSK9 and lipoprotein (a) levels are two predictors of coronary artery calcification in asymptomatic patients with familial hypercholesterolemia

 
Alonso R, Mata P, Muniz O, et al.
Atherosclerosis 2016; published online ahead of print
 

Achtergrond

Familiaire hypercholesterolemie (FH) is een genetische aandoeningen geassocieerd met de ontwikkeling van CAD vroeg in het leven. In meer dan 90% van de patiënten is FH het gevolg van een mutatie in een allel van het LDL-receptorgen, die leidt tot hoge LDL-c niveaus [1]. Andere factoren die de leeftijd beïnvloeden waarop FH patiënten vroegtijdige atherogenese omvatten hoge Lp(a) en PCSK9 niveaus [2,3].
In deze studie werden de effecten van verhoogde PCSK9 en Lp(a) niveaus op coronaire arteriecalcificatie (CAC) geëvalueerd in 161 asymptomatische, moleculair gediagnosticeerde FH patiënten op stabiele chronische lipideverlagende therapie, die werden gerecruteerd uit de Spaanse FH Followup Study (SAFEHEART). CAC werd bepaald in de epicardiale coronaire arteriën op CT scans, met berekening van een CAC score volgens de Agatston methode. CAC werd gedetecteerd in 98 patiënten (61%), van wie 55 een milde score hadden (0.1-100), 25 een verhoogde calciumscore (CS, 101-400) en 18 een ernstige CS (>400). In 63 patiënten werd geen CAC gedetecteerd.
 

Belangrijkste resultaten

In patiënten met een positieve CS ten opzichte van personen zonder CAC:
  • Werd een trend gezien voor hogere circulerende Lp(a) niveaus: 34 (13-69) vs. 25 (8-67) mg/dL, P = 0.0698
  • Waren PCSK9 niveaus significant meer verhoogd: 500 (403-578) vs. 421 (340-494) ng/mL, P = 0.0028
In een analyse van PCSK9 en Lp(a) niveaus apart in patiënten met milde vs. hoge (>100) CS:
  • Waren zowel Lp(a) als PCSK9 verder verhoogd in patiënten met de hoogste CS.
  • Waren Apo(a) niveaus niet significant verhoogd in patiënten met hoge CAC vs. die met milde CAC [102 (58-190) vs. 100 (50-180) nM] of diegenen zonder CAC [102 (58-190) vs. 93 (52-162) nM].
  • Er was een significant verschil in Lp(a) niveaus tussen de hoogste CAC groep [36 (14-74) mg/dL] en de groep met mild CAC [29 (9-65) mg/dL] en diegenen zonder CAC [25 (8-67) mg/dL], P< 0.05.
Leeftijd was de sterkste voorspeller van een hogere score (gestandaardiseerde coëfficiënt, ß = 0.478; P < 0.0001), followed by male sex (ß = 0.227; P < 0.005).
Na correctie voor mogelijke confounders, bleven alleen PCSK9 (ß=0.179; P=0.02), Lp(a) (ß=0.158, P=0.03) en apo(a) (ß=0.156, P=0.04) significant voorspellend voor positieve CAC scores.
 

Conclusie

Verhoogde Lp(a) en PCSK9 niveaus waren beide geassocieerd met hogere CAC in asymptomatische FH patiënten op stabiele chronische lipideverlagende therapie, na correctie voor andere CV risicofactoren. Het moet worden opgemerkt dat circulerende PCSK9 niveaus niet per se PCSK9 functie weerspiegelen, omdat statinebehandeling PCSK9 niveaus verhogen. Hogere statinedoses zouden deels kunnen verklaren waarom patiënten met CAC hogere PCSK9 niveaus hebben dan diegenen zonder CAC. Andere studies hebben echter verbanden aangetoond tussen PCSK9 en het volume van necrotische kern in coronaire atheromalesies en met totale carotide plaque-oppervlakte, onafhankelijk van LDL-c niveaus en statinegebruik. Omdat monoklonale antilichamen gericht tegen PCSK9 niveaus LDL-c en Lp(a) verminderen, zijn deze middelen mogelijk gunstig in deze patiënten.
 
Vind dit artikel online op Atherosclerosis
 

References

1. Hobbs HH, Brown MS, Goldstein JL. Molecular genetics of the LDL receptor gene in familial hypercholesterolemia, Hum. Mutat. 1 (1992) 445e466.
2. Alonso R, Andres E, Mata N, et al. Lipoprotein(a) levels in Familial Hipercholesterolaemia: an important predictor for cardiovascular disease independent of the type of LDL-receptor mutation, J. Am. Coll. Cardiol. 63 (2014) 1982e1989.
3. Lambert G, Petrides F, Chatelais M, et al. Elevated plasma PCSK9 level is equally detrimental for patients with nonfamilial hypercholesterolemia and heterozygous familial hypercholesterolemia, irrespective of low-density lipoprotein receptor defects, J. Am. Coll. Cardiol. 63 (2014)2365e2373.

Deel deze pagina met collega's en vrienden: