Orale anticoagulantia: Het advies van de gezondheidsraad nader beschouwd

Commentaar

Aanbevelingen over orale anticoagulantia alternatieven voor het advies van de Gezondheidsraad

J.R.B.J. Brouwers, Ele Visser en Maarten J. Beinema
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A5123


Prof. Koos Brouwers, klinisch farmacoloog, geeft in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG) 'Alternatieven voor het advies van de Gezondheidsraad' voor de nieuwe orale antistollingsmiddelen (NOAC's). In het advies over de ‘gedoseerde introductie’ van de NOAC’s worden de voordelen onderbelicht en worden de nadelen van NOAC’s, – risico op bloedingen, hogere kosten en de gevolgen voor trombosediensten – overbelicht.

De NOAC’s lijken effectiever dan de vitamine K-antagonisten (VKA’s), omdat er minder patiënten met atriumfibrilleren overlijden aan een beroerte als zij een NOAC gebruiken in plaats van een VKA. De farmaco-economische berekeningen van NOAC’s komen in het GR-rapport gunstig uit: per gewonnen levensjaar ‘slechts’ circa € 12.000 meer, en dat geeft hoop.

Volgens Brouwers c.s. lijkt de grote impact van het toelaten van NOAC’s op het geneesmiddelenbudget een belangrijke reden de GR advies te vragen over de therapeutische waarde van NOAC’s. Immers, als een oude patiënt langer leeft, brengt dit nog meer zorgkosten met zich mee.

De teneur van het GR-advies wordt vooral bepaald door de negatieve effecten van NOAC’s, te weten de bloedingsrisico’s. Waarom krijgen de bloedingsrisico’s van NOAC’s zoveel aandacht, terwijl bijvoorbeeld trombocytenaggregatieremmers die aandacht niet krijgen? Het lijkt alsof er met twee maten wordt gemeten!

Wat betreft de te verwachten problemen met de therapietrouw bij NOAC’s, zijn de gegevens speculatief. De onderbouwing voor de bewering dat therapietrouw bij gebruik van NOAC’s lager zal zijn, komt uit retrospectieve studies, terwijl prospectieve studies die bewering juist ontkrachten. Monitoring van het gebruik van VKA’s leidt in de praktijk kennelijk niet altijd tot betere therapietrouw.

Brouwers c.s. vinden dat trombosezorg maatwerk moet worden. Innovatieve geneesmiddelen, zoals de NOAC’s, kunnen de kwaliteit van zorg verbeteren. De introductie hiervan moet daarom niet vertraagd worden.