Favorable Impact on LDL Particle Size in Response to Treatment With Pioglitazone is Associated With Less Progression of Coronary Atherosclerosis in Patients With Type 2 Diabetes

Mani P, Uno K, St John J et al.,
J Am Coll Cardiol. 2015 Jul 21;66(3):328-9
 

Achtergrond

Zelfs wanneer LDL-c niveaus goed onder controle lijken, kan een oververtegenwoordiging van kleine dense LDL deeltjes de versnelde plaqueprogressie stimuleren die wordt gezien met intravasculaire ultrasound (IVUS) imaging in patiënten met diabetes [1]. In de PERISCOPE (Pioglitazone Effect on Regression of Intravascular Sonographic Coronary obstruction Prospective Evaluation) trial, stopte pioglitazon atheromaprogressie in patiënten met diabetes type 2, hetgeen onafhankelijk in verband leek te staan met het verlagen van de triglyceride/HDL-c ratio [2]. LDL-c niveaus veranderden niet, dus werden nu geanalyseerd. De PERISCOPE studie includeerde 543 patiënten met type 2 diabetes en angiografisch coronary arterieziekte, die werden behandeld met ofwel pioglitazon of glimepiride.
 

Belangrijkste resultaten

• Pioglitazon-behandelde patiënten lieten grotere stijgingen in HDL-c  (15.1+1.2% vs. 2.8+1.2%, P<0.001) zien, en van gemiddelde LDL deeltjesgrootte (3.8+0.21% vs. 0.74+0.20%, P<0.001) en grote-LDL concentratie (66.5%+4.3% vs. 16.6+4.2%, P<0.001).
  Grotere dalingen werden gezien met pioglitazon bij triglyceriden (-16.9+2.6% vs. 1.0+2.6%, P<0.001), totaal LDL deeltjes (-15.9+1.7% vs. -1.3+1.6%, P<0.001) en kleine-LDL concentratie (-39.0+3.7% vs. -3.4+3.6%, P<0.001).
• Veranderingen in procentueel atheromavolume (PAV) waren geassocieerd met stijgingen van kleine (r=0.19, P<0.001) en totale LDL (r=0.12, P=0.02) deeltjesconcentraties, alsmede met dalingen van grote-LDL deeltjesconcentratie (r=-0.14, P=0.008) en gemiddelde LDL deeltjesgrootte (r=0.21, P<0.001).
• Minder PAV progressie was geassocieerd met veranderingen in gemiddelde LDL deeltjesgrootte groter dan de mediaan in de context van LDL<70mg/dL (-0.89+0.48% vs. 1.01+0.44% , P=0.004) en LDL-c 70-100 mg/dl (-0.21+0.30% vs. 0.56+0.32%, P=0.08), maar niet wanneer LDL-c >100 mg/dL (P=0.83).

• Multivariabele analyses (gecorrigeerd voor baseline PAV en behandeling) lieten zien dat de procentuele verandering in gemiddelde LDL deeltjesgrootte, grote-LDL concentratie en kleine-LDL concentratie waren significant geassocieerd met veranderingen in PAV. 

Conclusie

Deze analyse laat zien dat pioglitazon een gunstig effect had op LDL deeltjeseigenschappen, namelijk dat de deeltjesgrootte toenam en de deeltjesconcentratie daalde, en dat dit geassocieerd was met minder plaqueprogressie. Bij hogere LDL-c niveaus waren de deeltjes-gebaseerde maten minder betrouwbaar, mogelijk gezien het CV risico in deze context.
Zelfs na correctie voor de gunstige effecten van pioglitazon op insulineresistentie, hyperglycemie, hypertriglyceridemie en systemische inflammatie, was een toename van LDL deeltjesgrootte geassocieerd met minder ziekteprogressie.

Vind dit artikel online bij JACC
 

References

1. Nicholls SJ, Tuzcu EM, Kalidindi S, et al. Effect of diabetes on progression of coronary atherosclerosis and arterial remodeling: a pooled analysis of 5 intravascular ultrasound trials. J Am Coll Cardiol 2008;52:255–62.
2. Nicholls SJ, Tuzcu EM, Wolski K, et al. Lowering the triglyceride/high-density lipoprotein cholesterol ratio is associated with the beneficial impact of pioglitazone on progression of coronary atherosclerosis in diabetic patients: insights from the PERISCOPE study. J Am Coll Cardiol 2011;
57:153–9.