Effect on cardiovascular risk of high density lipoprotein targeted drug treatments niacin, fibrates, and CETP inhibitors: meta-analysis of randomised controlled trials including 117 411 patients

 
Keene D, Price C, Shun-Shin MJ et al.,
BMJ. 2014 Jul 18;349:g4379
 

Achtergrond

Diverse gerichte behandelstrategieën zijn ontwikkeld om LDL-c niveaus te verlagen en HDL-c te verhogen, in een poging om een stijging van cardiovasculaire (CV) aandoeningen te voorkomen. Terwijl daling van LDL-c met statines meermaals is aangetoond het aantal cardiale events en sterfte door alle oorzaken te verminderen, zowel als secundaire en als primaire preventie [1]. De aandacht en hoop zijn daarom nu gericht op het bereiken van eenzelfde voordeel door op HDL-c niveaus aan te grijpen.
Niacine, fibraten en CETP-remmers zijn middelen waarvan is gesteld dat ze HDL-niveaus verhogen, en zodoende mogelijk CV morbiditeit en mortaliteit verminderen. Deze meta-analyse van gerandomiseerde en gecontroleerde studies evalueerde de effecten van deze drie klassen middelen, met of zonder statinebehandeling, op mortaliteit en CV aandoeningen. 11 niacinestudies voldeden aan de criteria, 20 fibraatstudies en studies naar 8 CETP-remmers.
 

Belangrijkste resultaten

Niacine

• Niacine liet geen netto effect zien op sterfte door alle oorzaken (OR: 1.03, 95%CI: 0.92-1.15, P=0.59). Dit hing niet af van of mensen gelijktijdig statinebehandeling kregen (OR: 1.10, 95%CI: 1.00-1.21, P=0.06) of niet (OR: 0.86, 95%CI: 0.65- 1.14, P=0.29).
• Er werd geen significant effect van niacine over alle studies gezien voor de secundaire uitkomsten van sterfte door coronaire hartziekte, niet-fataal myocardinfarct (MI) of beroerte.
• Het risicoverschil voor het ontwikkelen van nadelige huidaandoeningen was 0.05 (95%CI: 0.03-0.07, P<0.001), met significants heterogeniteit tussen de trials (I2=86%). De HPS2-THRIVE rapporteerde diverse nieuwe signalen voor mogelijke schade.

Fibrates

• Fibraatbehandeling had geen significante invloed op sterfte door alle oorzaken (OR: 0.98, 95%CI: 0.89-1.08, P=0.66), met matige heterogeniteit tussen de studies (I2=33%). Er werd geen verschil gezien aan de hand van of patiënten ook statines kregen of niet.
• Sterfte door coronaire hartziekte, nochb beroerte, werden significant beïnvloed door fibraten. Niet-fataal MI was echter lager met fibraten (OR: 0.80, 95%CI: 0.74-0.87, P<0.001), hetgeen statistisch significant was in trials zonder statinebehandeling, maar niet in deelnemers met statinebehandeling.
• Over alle studies gezien, waren fibraten geassocieerd met een kleine stijging van longembolieën (risicoverschil: 0.01, 95%CI: 0.00-0.01, P=0.002).

CETP-remmers

• Torcetrapib deed mortaliteit significant stijgen (OR: 1.53, 95%CI: 1.12-2.09, P=0.007), terwijl anacetrapib (OR: 1.38, 95%CI: 0.55-3.45, P=0.49) en dalcetrapib (OR: 0.98, 95%CI: 0.81-1.18, P=0.83) dit effect niet hadden.
• Sterfte door coronaire hartziekte, niet-fataal MI of beroerte warden niet significant beïnvloed.
• Torcetrapib was geassocieerd met een stijging van hypertensie, terwijl de andere CETP-remmers dit niet lieten zien. Dalcetrapib gebruik gaf een hogere incidentie van diarree.

Conclusie

Geen van de drie klassen HDL-c-verhogende middelen die werden geanalyseerd in deze meta-analyse waren geassocieerd met een significant verlaagd risico op stefte door alle oorzaken en sterfte door coronaire hartziekte. Vergelijkbare resultaten werden gezien in het pre-statine tijdperk en in de huidige tijd van wijdverbreid gebruik van statines voor vermindering van CV events. Slechts één middel, torcetrapib, had een significant effect op mortaliteit, namelijk dat mortaliteit steeg.
De geteste middelen verhogen HDL-c via uiteenlopende mechanismen, en ze hebben verschillende pleotropische effecten. Het lijkt erop dat de simpele hypothese dat iedere medicinale interventie die HDL-c niveaus verhoogt, extra CV bescherming geeft, incorrect is.
 
Klik door naar dit artikel op Pubmed
 

Referenties

1. Baigent C, Keech A, Kearney PM, et al. Efficacy and safety of cholesterol-lowering treatment: prospective meta-analysis of data from 90,056 participants in 14 randomised trials of statins. Lancet 2005;366:1267-78.