Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Statinegebruik geassocieerd met minder lichaamsbeweging in oudere mannen

Literatuur - Lee et al., JAMA Intern Med. 2014 - JAMA Intern Med. 2014 Jun 9

 

Statins and Physical Activity in Older Men: The Osteoporotic Fractures in Men Study

 
Lee DS, Markwardt S, Goeres L et al.
JAMA Intern Med. 2014 Jun 9. doi: 10.1001/jamainternmed.2014.2266
 

Achtergrond

Omdat fysieke activiteit belangrijk is voor ouderen om gezondheid en fysiek functioneren in stand te houden, is het belangrijk de factoren te begrijpen die fysieke activiteit beïnvloeden. Diverse kortetermijnstudies hebben gesuggereerd dat start of voortdurend gebruik van statines geassocieerd is met minder fysieke activiteit in oudere volwassenen [1,2], hetgeen mogelijk in verband staat met de meest voorkomende bijwerkingen van statines: spierklachten. Andere studies hebben een link gelegd tussen starten met matige lichaamsbeweging en spierpijn en –symptomen in statinegebruikers [2-4]. Een 12-weken durende  aerobe inspanningsstudie liet verbeterde cardiorespiratoire fitheid en respiratoire markers in spieren zien in niet-gebruikers, maar niet in patiënten die 40 mg simvastatine kregen [5].
Gebruikmakend van de observationele Osteoporotic Fractures in Men Study (MrOS), werd de relatie bestudeerd tussen zelfgerapporteerde of objectief gemeten (accelerometer gedurende 7 dagen) fysieke activiteit en statinegebruik  tot 6.9 jaar na baseline (2 follow-up bezoeken). Gegevens van 4137 mannen werden geïncludeerd in een cross-sectionele analyse, van wie 989 statinegebruikers. De gemiddelde leeftijd was 72.9 (SD: 5.3) voor statinegebruikers en 72.9 (5.5) voor niet-gebruikers. Voor longitudinale analyse werden 3039 mannen geïncludeerd, onder wie 727 prevalente gebruikers, en 1467 mensen die nooit een statine gebruikten tijdens de follow-up. 845 mannen rapporteerden voor het eerst statinegebruik tijdens follow-up. Zelfgerapporteerde fysieke activiteit werd bepaald met behulp van de Physical Activity Scale for the Elderly (PASE) vragenlijst.
 

Belangrijkste resultaten

  • De daling in PASE score per jaar was grotendeels hetzelfde voor statinegebruikers en niet-gebruikers (0.3 punten, 95%CI: -0.5-1.1). In nieuwe gebruikers, PASE score nam sneller af dan in niet-gebruikers, met een verschil in snelheid van 0.9 punten/jaar (95%CI: 0.1-1.7).
  • 3071 mannen droegen de accelerometer voor tenminste 90% van de tijd, onder wie 1542 statinegebruikers. Dagelijkse metabole equivalenten (METs) waren 0.03 (95%CI: 0.02-0.04) lager in statinegebruikers dan in niet-gebruikers.
  • Statinegebruikers deden 9.6% (95%CI: 3.1-16.4) minuten per dag aan matige fysieke activiteit, wat neerkomt op 5.4 (95%CI: 1.9-8.8) minder minuten per dag (mediaan: 62.0 minuten per dag in niet-gebruikers).
  • Statinegebruikers deden 9.0% (95%CI: 1.7-16.8) minuten per dag aan intensieve activiteit dan niet-gebruikers (0.6, 95%CI: 0.1-1.1 minuten minder per dag, mediaan: 7.4 minuten in niet-gebruikers).
  • Statinegebruikers waren 0.6% (95%CI: 0.2-1.0) langer sedentair ten opzichte van niet-gebruikers, hetgeen neerkomt op 7.6 (95%CI: 2.6-12.4) meer minuten per dag (mediaan: 21.7 uur per dag in niet-gebruikers).

Conclusie

Deze grote observationele studie in zelfstandig wonende oudere mannen toonde aan dat statinegebruik is geassocieerd met matig verminderde fysieke activiteit gedurende de hele periode dat statines worden gebruikt. Hoewel fysieke activiteit sneller afnam in nieuwe statinegebruikers, nam lichaamsbeweging in gelijke mate af in prevalente gebruikers en niet-gebruikers. De snellere daling in statinegebruikers ten opzichte van niet-gebruikers lijkt dus niet door te zetten in de tijd.
 

Redactioneel commentaar [6]

Inherent aan observationele studies, kan de associatie tussen statines en minder activiteit overschat zijn. Echter, het feit dat nieuwe statinegebruikers niet minder actief waren voorafgaand  aan start van statinegebruik, suggereert dat dit niet het geval was. De associatie kan echter ook worden onderschat, als gevolg van ‘healthy tolerator’, ‘healthy complier’ and ‘healthy user’ bias’.
 “De voordelen van activiteit en fitheid gaan verder dan de metabole en cardiovasculaire uitkomsten, namelijk gemoed, cognitie, gedrag, slaap, botten, ademhaling, behoud van functie, veerkracht bij letsel, ziekte of operaties, alsmede sterfte door alle oorzaken. Deze overwegingen dienen als herinnering dat alle medicaties risico’s met zich meebrengen en dat het voorschrijven nadelen tot gevolg kan hebben. Wanneer statinegebruik wordt overwogen in een bepaalde patiënt, moeten effect op functie en het spectrum van uitkomsten, niet alleen oorzaakspecifieke uitkomsten, in ogenschouw worden genomen, waarbij effectmodificatie door leeftijd, geslacht, comorbiditeiten en functionele status moeten worden erkend, en waarbij de voorkeur van de patiënt centraal moet staan.
 
Vind dit artikel op Pubmed
 

Referenties

1. Parker BA, Capizzi JA, Grimaldi AS, et al. Effect of statins on skeletal muscle function. Circulation. 2013;127(1):96-103.
2. Bruckert E, Hayem G, Dejager S, et al. Mild to moderate muscular symptoms with high-dosage statin therapy in hyperlipidemic patients—the PRIMO study. Cardiovasc Drugs Ther. 2005;19(6):403-414.
3. Meador BM, Huey KA. Statin-associated myopathy and its exacerbation with exercise. Muscle Nerve. 2010;42(4):469-479.
4. Semple SJ. Statin therapy, myopathy and exercise—a case report. Lipids Health Dis. 2012; 11(1):40.
5. Mikus CR, Boyle LJ, Borengasser SJ, et al. Simvastatin impairs exercise training adaptations. J AmColl Cardiol. 2013;62(8):709-714.
6. Golomb, BA. Statins and Activity Proceed With Caution. JAMA Internal Medicine Published online June 9, 2014
 
 

Deel deze pagina met collega's en vrienden: