Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Diabetes tijdens de zwangerschap verhoogt het risico op subklinische atherosclerose

Literatuur - Gunderson EP et al., J Am Heart Assoc. 2014 - J Am Heart Assoc. 2014 Mar 12;3(2):e000490

 
History of Gestational Diabetes Mellitus and Future Risk of Atherosclerosis in Mid-life: The Coronary Artery Risk Development in Young Adults Study

 
Gunderson EP, Chiang V, Pletcher MJ et al.
J Am Heart Assoc. 2014 Mar 12;3(2):e000490
 

Achtergrond

Diabetes die voor het eerst tijdens de zwangerschap wordt opgemerkt (gestational DM: GDM) is geassocieerd met maternal obesitas en geeft een 4 tot 7-maal hoger risico op incidente type 2 diabetes (DM)[1,2], alsmede een verhoogd risico op het ontwikkelen van het metabool syndroom (MetS) op middelbare leeftijd [3,4]. Een geschiedenis van GDM onder niet-diabetische vrouwen wordt bovendien gekarakteriseerd door hogere nuchtere glucose en insulineconcentraties [5], dyslipidemie en meer inflammatie in afwezigheid van het MetS [6-8].
Naast een hoger risico op toekomstige metabole ziekte, is een geschiedenis van GDM ook in verband gebracht met overmatige hartziekte [9], hoewel de precieze relatie onduidelijk is omdat eerdere studies metabole ziekte voor en na de zwangerschap buiten beschouwing lieten.
Cross-sectionele studies hebben carotis arterie intima media dikte (ccIMT) tijdens GDM en niet-GDM zwangerschappen gemeten. ccIMT werd echter niet na de geboorte gemeten. De temporele relatie tussen type 2 diabetes en cardiometabole ziekte en veranderingen aan het endotheel na GDM zwangerschappen is daarom onduidelijk.
Gebruikmakend van het CARDIO studiecohort van zwarte en blanke vrouwen (1986-2006), werd een longitudinale analyse uitgevoerd in vrouwen zonder eerdere hartziekte of DM voor zwangerschap, om te onderzoeken of GDM zwangerschap leidt tot een grotere carotis IMT op middelbare leeftijd (38-50). Gegevens van 898 vrouwen (47% zwart, gemiddelde leeftijd: 24 jaar, range 18-30) werden gebruikt, van wie ccIMT was gemeten na 20 jaar, en wie ten minste een bevalling hadden gehad in deze periode. 119 (13%) rapporteerde een geschiedenis met GDM.
 

Belangrijkste resultaten

  • Vrouwen die GDM meldden waren zwaarder  (BMI: 24.8 vs. 23.3, P=0.001), en hadden een hogere gemiddelde nuchtere glucose (81.0 vs. 79.1 mg/dL, P=0.02) en HOMA-IR (2.4 vs. 2.0, P=0.02) bij baseline dan de niet-GDM groep.
  • Bij follow-up, had de GDM groep hogere gemiddelde nuchtere serum triglyceriden (100.3 vs. 89.5 mg/dL, P=0.04), gemiddelde nuchtere glucose (104.2 vs. 92.4 mg/dL, P<0.001), diastolische bloeddruk (72.5 vs. 70.1 mmHg, P=0.03) en BMI (31.3 vs 28.9 kg/m2, P<0.001) dan de niet-GDM groep. Vrouwen met GDM hadden meer kans om DM te hebben ontwikkeld (25% vs. 6%, P<0.001), net als het MetS (13% vs. 7%, P=0.03) tijdens de 20 jaar follow-up.
  • Verschillen op basis van ras werden gezien, namelijk dat zwarte vrouwen een hoger ongecorrigeerd gemiddelde [SD] ccIMT hadden dan blanke vrouwen (0.800 [0.115] vs. 0.729 [0.091], P<0.001), maar dit verschil werd grotendeels verklaard door BMI en gewichtstoename voor de zwangerschap.
  • Lineaire regressiemodellen lieten een hogere gemiddelde ccIMT voor GDM zien dan niet-GDM (0.785, 95%CI: 0.767-0.803 vs. 0.762, 95%CI: 0.755-0.769, P=0.020, gecorrigeerd voor leeftijd, ras, pariteit). Het statistisch significante gemiddelde verschil in ccIMT bleef niet behouden bij verdere correctie voor BMI voor de zwangerschap. Extra correctie voor HOMA-IR voor de zwangerschap veranderde gemiddelde ccIMT niet.
  • Van de 777 vrouwen die geen DM of MetS ontwikkelden tijdens follow-up, was het gemiddelde netto verschil in ccIMT 0.023 mm hoger voor GDM dan in de niet-GDM groep (P=0.039, gecorrigeerd voor leeftijd, ras, pariteit, BMI voor de zwangerschap). HOMA-IR voor de zwangerschap had minimale impact op de gecorrigeerde gemiddelde ccIMT, terwijl gewichtstoename tijdens de 20 jaar follow-up het verschil in ccIMT deed afnemen tot 0.019 (P=0.089).
  • Onder 121 vrouwen die DM of MetS ontwikkelden tijdens follow-up, werden geen verschillen gezien in ccIMT op basis van GDM geschiedenis. 

Conclusie

Deze gegevens laten zien dat vrouwen met een geschiedenis van GDM een groter risico hebben op vroege subklinische atherosclerose (gemeten als ccIMT), nog voordat diabetes of metabool syndroom ontstaat, en onafhankelijk van obesitas voor de zwangerschap, ras, pariteit en leeftijd.
Aangezien deze gegevens suggereren dat een geschiedenis van GDM het risico op vroege atherosclerose beïnvloedt nog voordat diabetes of metabool syndroom zich openbaren, ondersteunen ze een postpartum screening op CVD risicofactoren bij vrouwen met GDM. Lichaamsgewicht, bloeddrukbeheersing en insulineresistentie lijken belangrijke beïnvloedbare risicofactoren die de progressie van atherosclerose op middelbare leeftijd kunnen beïnvloeden bij vrouwen met een geschiedenis van GDM.
                             
Klik door naar dit artikel op Pubmed
 

Referenties

1. Bellamy L, Casas JP, Hingorani AD, Williams D. Type 2 diabetes mellitus after gestational diabetes: a systematic review and meta-analysis. Lancet. 2009;373:1773–1779.
2. Gunderson EP, Lewis CE, Tsai AL, et al. A 20-year prospective study of childbearing and incidence of diabetes mellitus in young women controlling for glycemia before conception: the Coronary Artery Risk Development in Young Adults study. Diabetes. 2007;56:2990–2996.
3. Gunderson EP, Jacobs DR Jr, Chiang V, et al. Childbearing is associated with higher incidence of the metabolic syndrome among women of reproductive age controlling for measurements before pregnancy: the CARDIA study. Am J Obstet Gynecol. 2009;201:e1–e9.
4. Noussitou P, Monbaron D, Vial Y, et al. Gestational diabetes mellitus and the risk of metabolic syndrome: a population-based study in Lausanne, Switzerland. Diabetes Metab. 2005;31:361–369.
5. Kim C, Cheng YJ, Beckles GL. Cardiovascular disease risk profiles in women with histories of gestational diabetes but without current diabetes. Obstet Gynecol. 2008;112:875–883.
6. Retnakaran R, Shah BR. Mild glucose intolerance in pregnancy and risk of cardiovascular disease: a population-based cohort study. CMAJ. 2009;181:371–376.
7. Rivero K, Portal VL, Vieira M, Behle I. Prevalence of the impaired glucose metabolism and its association with risk factors for coronary artery disease in women with gestational diabetes. Diabetes Res Clin Pract. 2008;79:433–437.
8. Albareda M, Caballero A, Badell G, et al. Metabolic syndrome at follow-up in women with and
without gestational diabetes mellitus in index pregnancy. Metabolism. 2005;54:1115–1121.
9. Bentley-Lewis R. Late cardiovascular consequences of gestational diabetes mellitus. Semin Reprod Med. 2009;27:322–329.
 

 

Deel deze pagina met collega's en vrienden: