Cardiovasculaire Geneeskunde.nl

Ivabradine stimuleert coronaire collaterale functie in patiënten met chronisch stabiel CAD

Literatuur - Gloeker et al. Heart. Nov 2013 - Heart. 2013 Nov 1


The effect of heart rate reduction by ivabradine on collateral function in patients with chronic stable coronary artery disease.

 
Gloekler S, Traupe T, Stoller M, et al.
Heart. 2013 Nov 1. doi: 10.1136/heartjnl-2013-304880. [Epub ahead of print]
 

Achtergrond

Aangezien de grootte van een myocardinfarct (MI) de belangrijkste prognostische determinant is in patiënten met coronair arterielijden (CAD), is afname van infarctgrootte de belangrijkste strategie om cardiovasculaire sterfte te verminderen [1]. Naast het beperken van de coronaire occlusietijd, kan het stimuleren van collaterale arteriegroei mogelijk de infarctgrootte verminderen [2]. In konijnen is aangetoond dat tangentiële shear stress de belangrijkste trigger is van collaterale arteriegroei (arteriogenese) [3]. In patiënten resulteerde externe counterpulsation in het onderbeen tijdens de diastole in tangentiële shear stress, naast het aal bestaande stroomsignaal gerelateerd aan het hartslagvolume [4]. Dit vergrootte effectief de coronaire collaterale functie in patiënten met CAD [4,5].
Bradycardie in rust kan ontwikkelen als gevolg van fysieke training. Het coronaire arteriogene effect van lichamelijke inspanning zou daarom het gevolg kunnen zijn van verlenging van de diastole, hetgeen een langduriger actie van de tangentiële shear stress op het endotheel mogelijk maakt [6]. In dit verband zou een bradycardie-inducerend middel, zonder de vasoconstrictieve actie van bètablokkers, in theorie een positieve invloed kunnen hebben op collaterale vaatfunctie [7].
Deze studie onderzocht daarom het effect van 6 maanden ivabradinebehandeling op coronaire collaterale functie in 46 patiënten met chronische, stabiele CAD. Het primaire eindpunt van collaterale flow index (CFI) werd zowel intra-individueel en in vergelijking tot placebo beschouwd.
 

Belangrijkste resultaten

  • In de placebogroep nam CFI af van 0.140 + 0.097 bij baseline tot 0.109 + 0.067 na 6 maanden (P=0.12), terwijl het toenam van 0.111+0.078 bij baseline tot 0.156 + 0.089 na follow-up in de ivabradinegroep (P=0.0461).
  • Hartslag veranderde in dezelfde periode met  +0.2 +7.8 slagen/min in de placebogroep, en met -8.1 + 11.6 slagen/min in de ivabradinegroep (P=0.0090).
  • Intracoronaire ECG ST segment shift genormaliseerd voor R/S amplitude veranderde niet-significant van -0.241+0.324 bij baseline tot 0.291+0.303 bij follow-up in de placebogroep, terwijl patiënten op ivabradine een vermindering  lieten zien van 0.353 +0.279 bij baseline tot 0.181+0.163 na 6 maanden (P=0.0196).
  • Het voorkomen van angina pectoris tijdens de coronaire occlusie voor CFI meting veranderde van 15 in 18 van de 23 cases in de placebogroep, en van 17 tot 18 in de ivabradinegroep.
  • Een zwakke omgekeerde correlatie werd gezien tussen verandering in hartslag tijdens follow-up en de verandering in CFI (r=-0.28, P=0.0441).
 

Conclusie

Dit is de eerste klinische studie die aantoont dat ivabradine een gunstig effect had op coronaire collaterale functie, in patiënten met chronische, stabiele CAD, hetgeen gepaard ging met verminderde tekenen van ischaemie op ECG. Dit werk biedt de proof-of-concept dat een niet-bètablokker bradycardie-inducerend middel arteriogene potentie heeft ten aanzien van de humane coronaire collaterale circulatie.
 

References

1 Reimer KA, Ideker RE, Jennings RB. Effect of coronary occlusion site on ischaemic bed size and collateral blood flow in dogs. Cardiovasc Res 1981;15:668–74.
2 Seiler C, Engler R, Berner L, et al. Prognostic relevance of coronary collateral function: confounded or causal relationship? Heart 2013;99:1408–14.
3 Eitenmüller I, Volger O, Kluge A, et al. The range of adaptation by collateral vessels after femoral artery occlusion. Circ Res 2006;99:656–62.
4 Gloekler S, Meier P, de Marchi SF, et al. Coronary collateral growth by external counterpulsation: a randomised controlled trial. Heart 2010;96:202–7.
5 Buschmann EE, Utz W, Pagonas N, et al. Improvement of fractional flow reserve and collateral flow by treatment with external counterpulsation (Art.Net.-2 Trial). Eur J Clin Invest 2009;39:866–75.
6 Vogel R, Traupe T, Steiger VS, et al. Physical coronary arteriogenesis: a human "model" of collateral growth promotion. Trends Cardiovasc Med 2010;20:129–33.
7 Schirmer SH, Degen A, Baumhäkel M, et al. Heart-rate reduction by If-channel inhibition with ivabradine restores collateral artery growth in hypercholesterolemic atherosclerosis. Eur Heart J 2012;33:1223–31.
 

Find this article on Pubmed

Deel deze pagina met collega's en vrienden: