Discontinuation of statin therapy associates with Parkinson disease: A population-based study.

 
Lee YC, Lin CH, Wu RM, et al.
Neurology. 2013 Jul 30;81(5):410-416. Epub 2013 Jul 24
 

Achtergrond

De potente anti-inflammatoire effecten van statines zijn goed omschreven [1-4]. Statines verminderen mogelijk ook intraneuronale alpha-synucleïne-aggregatie in diermodellen voor de ziekte van Parkinson (PD) [5]. Dit heeft geleid tot de hypothese dat statines mogelijk een beschermende werking hebben voor PD. Tegelijkertijd zouden statines ook het niveau van het plasma co-enzyme Q10 (CoQ10) kunnen verlagen, hetgeen potentieel gunstige effecten kan tegenwerken [6].
Totnogtoe hebben studies die de associatie tussen statinegebruik en het risico op PD onderzochten, uiteenlopende resultaten opgeleverd, mogelijk als gevolg van methodologische zwaktes. Deze studie profiteerde van het feit dat het Taiwanese National Health Insurance Reimbursement beleid artsen voorschrijft om statinetherapie te staken zodra een LDL-niveau onder 100mg/dL is bereikt. Daardoor kon het effect van het staken van statinebehandeling worden onderzocht. 43810 statinestarters werden in deze analyse geïncludeerd.
 

Belangrijkste resultaten

• PD incidenties waren 1.68 en 3.52 per 1000000 persoonsdagen voor respectievelijk lipofiele en hydrofiele statines.
• Voortdurend gebruik van lipofiele statines was geassocieerd met een lager risico op PD, in vergelijking tot het stoppen met statines (adjHR: 0.42, 95%CI: 0.27-0.64). Dit beschermende effect leek niet-significant duidelijker in vrouwen dan bij mannen, zonder een duidelijk verschil tussen leeftijdsgroepen. Een significant verlaagd risico op PD werd gezien bij simvastatine en atorvastatine, terwijl de lipofiele statines lovastatine en fluvastatine slechts een trend richting een verlaagd risico lieten zien. 
• Er was geen associatie tussen PD en gebruik van hydrofiele statines.
• Mortaliteitfrequentie werd geanalyseerd, om de mogelijkheid uit te sluiten dat patiënten die statines bleven gebruiken hogere LDL-c waarden hadden en daarmee mogelijk een hogere mortaliteit, resulterend in een lagere PD incidentie. Mensen die statines bleven slikken lieten een lager risico op sterfte zien dan patiënten die stopten met statines (HR: 0.31, 95%CI: 0.18-0.54), terwijl het doorslikken van een hydrofiele statine  een trend liet zien richting een verlaagd mortaliteitsrisico in vergelijking tot stoppen met de behandeling (HR: 0.48, 95%CI: 0.23-1.00). 
• Er werd geen dosis- of duur-responsrelatie gezien tussen gebruik van lipofiele statines en PD incidentie in subgroepen van mannen of vrouwen en degenen jonger of ouder dan 65 jaar.

 

Conclusie

Het blijven gebruiken van lipofiele statines is geassocieerd met een lager risico op de ziekte van Parkinson, in vergelijking tot het stoppen met statinegebruik. Hydrofiele statines lieten geen vergelijkbaar gunstig effect zien. Lipofiele statines steken gemakkelijker de bloed-hersen-barrière over. Goed doordringen in het brein zou betere antioxidatieve en anti-inflammatoire effecten kunnen opleveren.
 

Redactioneel commentaar [7]

Deze studie profiteerde van de uitgebreide beschikbare gegevens over statine- en ander medicijngebruik. Er was echter geen data beschikbaar over een aantal modulerende effecten van bekende beschermende leefstijlfactoren. Verder waren de actuele cholesterol- en lipidewaarden niet in de analyse betrokken. Hoewel er een biologische basis is voor de associatie tussen statinegebruik en PD, moet meer onderzoek de precieze pathways of doelwitten verder ontcijferen die betrokken zijn bij statinegeïnduceerde neuroprotectie. Ondertussen is het, voor diegenen die genoodzaakt zijn statines te slikken, een geruststellende gedachte dat statines wellicht ook het voordeel van een lager risico op PD, en mogelijk andere neurologische aandoeningen, met zich meebrengen.
 

Referenties

1. Cucchiara B, Kasner SE. Use of statins in CNS disorders. J Neurol Sci 2001;187:81–89.
2. Wang Q, Yan J, Chen X, et al. Statins: multiple neuroprotective mechanisms in neurodegenerative diseases. Exp Neurol 2011;230:27–34.
3. Wood WG, Eckert GP, Igbavboa U, Muller WE. Statins and neuroprotection: a prescription to move the field forward. Ann NY Acad Sci 2010;1199:69–76.
4. Devaraj S, Chan E, Jialal I. Direct demonstration of an anti-inflammatory effect of simvastatin in subjects with the metabolic syndrome. J Clin Endocrinol Metab 2006;91:4489–4496.
5. Bar-On P, Crews L, Koob AO, et al. Statins reduce neuronal alpha-synuclein aggregation in in vitro models of
Parkinson’s disease. J Neurochem 2008;105:1656–1667.
6. Mortensen SA, Leth A, Agner E, Rohde M. Dose-related decrease of serum coenzyme Q10 during treatment with HMG-CoA reductase inhibitors. Mol Aspects Med 1997; 18(suppl):S137–S144.
7. Tan EK and Tan LCS. Holding on to statins in Parkinson disease. Neurology 2013 81:406-407;

 
Klik door naar dit artikel op Pubmed