Heart rate: A global target for cardiovascular disease and therapy along the cardiovascular disease continuum.

 
Custodis F, Reil JC, Laufs U, Böhm M
J Cardiol. 2013 Jun 24. doi: 10.1016/j.jjcc.2013.02.018.
 

Achtergrond

Hartslag is van een gewone klinische variabele uitgegroeid tot een relevante cardiovasculaire (CV) risico marker. Hartslag beïnvloedt praktisch alle stadia van het CV continuüm en is daarom een therapeutisch doelwit bij CV preventie en ziekte. Dit artikel zet uiteen wat de impact van hartslag is op de verschillende entiteiten op het CV continuüm en hoe een gerichte afname van de hartslag CV aandoeningen kan verminderen.
 

Rusthartslag en uitkomsten bij patiënten met risicofactoren

De Framingham studie heeft aangetoond dat CV mortaliteit progressief toeneemt met de rusthartslag, in een populatie vrij van eerdere CV aandoeningen. Ook in hypertensieve patiënten werd een associatie tussen snelle hartslag en een verhoogde bloeddruk gezien. Analyse van het Framingham cohort liet zien dat de frequentie van CV complicaties en totale mortaliteit verdubbelde wanneer de hartslag versnelde met 40 slagen per minuut.
Een snelle hartslag lijkt microalbuminurie bij hypertensie te voorspellen, hetgeen een marker lijkt te zijn voor vaatschade en het verhoogt cardiovasculair risico.
 

Hartslag werkt atherosclerose in de hand

Diverse aanwijzingen suggereren dat een langdurige verhoging van de hartslag, onafhankelijk van de onderliggende aanleiding, bijdraagt aan de pathogenese van vasculaire ziekte. Dierstudies lieten zien dat een verhoogde hartslag geassocieerd was met vasculaire oxidatieve stress, endotheeldisfunctie, versnellen van atherogenese en vaatstijfheid. Bij dieren kon vertraging van de hartslag atherosclerose verminderen. Bij mensen is het echter minder duidelijk of hartslagreductie endotheelfunctie verbetert, ondanks de bevestigde verbanden tussen een versnelde rusthartslag en systemische inflammatie en markers van endotheeldisfunctie.
Vasculaire integriteit kan ook worden beïnvloed door lokale hemodynamische eigenschappen die worden bepaald door de hartslag, zoals endotheliale shear stress of cyclische rekspanning. Verstoringen hiervan kunnen atherogenese en vasculaire stijfheid op synergistische wijze in de hand werken. Het experimentele bewijs voor effecten van hartslagafhankelijke hemodynamische veranderingen blijft echter nog schaars.
 

Hartslag in coronaire hartziekte en myocardinfarct

Aangezien rusthartslag van prognostische waarde is voor morbiditeit en mortaliteit bij mensen zonder CV ziekte, is het ook van belang voor mensen met gevestigde CAD. Patiënten met CAD en linker ventrikel systolische disfunctie en een rusthartslag van >70bpm hebben inderddaad een verhoogde CV mortaliteit en coronaire vasculaire events. Aangezien hartslag een voorspeller is voor instabiliteit van coronaire plaques, is het scheuren van de plaque mogelijk de oorzaak van deze events.
Hartslag is een belangrijke determinant van de myocardiale zuurstofvraag en de coronaire bloedstroom. Hartslag beïnvloedt dus beide kanten van de zuurstofbalans. In CAD is de aanvoer verminderd en de vraag verhoogd, wat tot myocardiale ischemie leidt en vervolgens angina. Hartslagreductie met behulp van bètablokkers is de hoeksteen geworden van symptomatische (anti-angina) behandeling van CAD patiënten. Bètablokkers werken echter niet altijd naar tevredenheid. De nieuwer remmer van I(f) stroompjes in de sinoatriale knoop, ivabradine, kan een alternatief zijn om hartslag te verlagen.

 
Rusthartslag en uitkomsten bij hartfalen

Hartslag kan direct myocardfunctie beïnvloeden door zijn effect op de zuurstofconsumptie, diastolische vulling en coronaire perfusie, het verstoren van relaxatie en pro-aritmische effecten. Diverse studies in hartfalenpatiënten lieten zien dat een hoge rusthartslag bijdraagt aan slechte overleving en dat het een negatieve prognostische factor is. Meta-analyses naar het effect van bètablokkers doen vermoeden dat de overlevingsvoordelen met name het gevolg zijn van de mate van hartslagreductie, in plaats van de gebruikte dosis van de bètablokker. Deze bevinding inspireerde andere onderzoekers om de effecten van selectieve hartstlagreductie te onderzoeken. Hoewel behandeling met ivabradine om selectieve hartslagreductie te bereiken een aantal gunstige effecten had bij patiënten met stabiele angina en linker ventrikeldisfunctie, is een duidelijk prognostisch voordeel niet vastgesteld. Hartslag is een te beïnvloeden risicofactor bij patiënten met hartfalen, hoewel de primaire CV eindpunten niet waren verbeterd.
De huidige ESC richtlijnen erkennen de prognostische waarde van hartslag en beschouwen ivabradine als een add-on behandeling bij patiënten met ernstige linker ventrikeldisfunctie en een hartslag > 70 bpm ondanks behandeling met een bètablokker.
 

Rusthartslag en neurologische uitkomsten

Het is onduidelijk of de intrinsieke rusthartslag ook voorspellende waarde heeft voor neurologische ziekte en ischemische beroerte. Aangezien de hartslag vasculaire functie en fenotype beïnvloedt, is het aannemelijk om het effect op hartslag op de cerebrale vasculatuur en circulatie te onderzoeken. Studies in muizen laten zien dat selectieve hartslagreductie endotheelfunctie herstelt en dat het beschermd tegen ischemische hersenschade, via een vermindering van de grootte van een beroerte. Voorbarige bevindingen bij mensen doen vermoeden dat hartslag een bemiddelaar is van cerebrovasculaire effecten. Hartslag is dus mogelijk een nieuw doelwit voor interventie om cerebrovasculaire functie te verbeteren, met name na ischemische events.
 
Klik door naar dit artikel op Pubmed